Regulamin i aukcja na wsparcie odnawialnych źródeł energii

​​​​​​​​Piotr Mrowiec

15 marca 2017

Zgodnie z przyjętą i obowiązującą od 1 lipca 2016 roku ustawą o odnawialnych źródłach energii, system wsparcia energii odnawialnej w postaci zielonych certyfikatów został zastąpiony tzw. systemem aukcyjnym. W związku z tym, na Prezesie Urzędu Regulacji Energetyki spoczywa obowiązek zorganizowania aukcji. Zanim pierwsza aukcja została zorganizowana 30 grudnia 2016 roku, 28 listopada 2016 roku opublikowano w Biuletynie Informacji Publicznej Urzędu Regulacji Energetyki Regulamin Aukcji.

System aukcyjny polega na tym, że państwo zamawia określoną ilość energii odnawialnej. W celu jej zakupu organizowana jest aukcja, do której zgłaszają się wytwórcy zamawianej energii odnawialnej. Wygrywa ten, kto zaoferuje najkorzystniejszą (najniższą) cenę za wyprodukowanie zamawianej ilości energii. Przepisy określające sposób przeprowadzania aukcji to ustawa o odnawialnych źródłach energii (w zakresie ogólnym) oraz wspomniany Regulamin Aukcji, którego pełna nazwa brzmi: „Regulamin Aukcji na sprzedaż energii elektrycznej wytwarzanej w instalacjach odnawialnego źródła energii”.

Zakres Regulaminu

Regulamin Aukcji jest właściwą podstawą przeprowadzenia aukcji. Każdy, kto ma zamiar przystąpić do aukcji, bezwzględnie musi zapoznać się z treścią Regulaminu. Regulamin Aukcji określa:

• przebieg i sposób rozstrzygnięcia aukcji,
• warunki przetwarzania danych dotyczących wytwórców, w tym uczestników aukcji,
• wymagania techniczne dotyczące dostępu do IPA (Internetowej Platformy Aukcyjnej),
• sposób zapewnienia bezpieczeństwa i prawidłowości przebiegu aukcji,
• warunki zawieszenia dostępu do IPA.

Jak łatwo zauważyć, zakres Regulaminu jest szeroki. Przy okazji należy zwrócić uwagę, że Regulamin Aukcji odnosi się do stanu prawnego obowiązującego na dzień 17 października 2016 r.

Przed aukcją…

Na samym początku, w BIP URE zamieszczane jest ogłoszenie zawierające datę przeprowadzenia aukcji, typ aukcji oraz parametry aukcji. Ogłoszenie musi zostać umieszczone co najmniej 30 dni przed dniem aukcji. W odniesieniu do typów aukcji Regulamin przewiduje dwa rodzaje:

• aukcję zwykłą oraz
• aukcję interwencyjną.

Parametry aukcji określają cechy przeprowadzanej aukcji. Co ważne, w Regulaminie Aukcji zawarto w § 2 ust. 1 pkt 25 zwrot „w szczególności”, co wskazuje na otwarty charakter katalogu parametrów. Innymi słowy, w obwieszczeniu mogą pojawić się inne wymagane parametry, nie tylko te wskazane w Regulaminie Aukcji. Oczywiście by zostać dopuszczonym do udziału w aukcji, trzeba spełnić wszystkie parametry, jakie zostały podane w ogłoszeniu. 

Po drugie, wymaga się od wytwórcy (podmiotu zamierzającego przystąpić do aukcji, wytwarzającego energię elektryczną z odnawialnych źródeł energii w instalacji OZE znajdującej się na terenie Polski, włączając w to wyłączną strefę ekonomiczną) zarejestrowania i aktywacji w Internetowej Platformie Aukcyjnej (IPA). Jest to dedykowana platforma, administrowana przez URE, służąca do przeprowadzenia aukcji. Rejestracji dokonuje się poprzez uzupełnienie formularza rejestracyjnego.

Istotnym i wrażliwym z formalnego punktu widzenia aspektem jest skuteczność składanych oświadczeń w IPA. Regulamin Aukcji wymaga złożenia zaufanego podpisu ePUAP lub kwalifikowanego podpisu elektronicznego, zgodnego z zasadami reprezentacji wytwórcy lub w oparciu o udzielone pełnomocnictwo.

W przypadku udzielenia pełnomocnictwa powstaje obowiązek uiszczenia opłaty skarbowej na numer rachunku organu, na którego terenie znajduje się siedziba URE (obecnie Urząd m.st. Warszawy, dzielnica Ochota). Zastrzec trzeba, że podpisanie samej oferty na sprzedaż określonej ilości energii wytworzonej w instalacji OZE nie jest możliwe przez pełnomocnika lub prokurenta. W tym przypadku wymagany jest osobisty podpis wytwórcy, działającego zgodnie z ustawowymi lub statutowymi zasadami reprezentacji.

Zgodnie z informacją podaną przez URE, podczas sesji aukcji z dnia 30 grudnia 2016 roku, aż 15 ofert zostało złożonych niezgodnie z zasadami reprezentacji i z tego powodu nie zostały zakwalifikowane jako złożone. Dlatego należy uczulić potencjalnych uczestników aukcji na ten wymóg formalny.

W następnym kroku wytwórca jest zobowiązany do wysłania podpisanego elektronicznie formularza wniosku o wydanie zaświadczenia o dopuszczeniu do udziału w aukcji lub formularza deklaracji o przystąpieniu do aukcji. Oprócz tego Regulamin Aukcji oraz ustawa o odnawialnych źródłach energii wymagają ustanowienia zabezpieczenia. Zabezpieczeniem może być kaucja lub gwarancja bankowa. Wymagana wysokość zabezpieczenia, bez względu na jego rodzaj, wynosi 30 złotych za 1 kW mocy zainstalowanej elektrycznej danej instalacji OZE. W przypadku kaucji wytwórca jest dodatkowo zobligowany do wniesienia kwoty kaucji na indywidualny rachunek bankowy wygenerowany przez IPA, po zaakceptowaniu wniosku lub deklaracji. W odniesieniu do gwarancji bankowej, muszą one być m.in.: bezwarunkowe, nieodwołalne i płatne na pierwsze żądanie Prezesa URE. Oprócz tego, w zależności od rodzaju instalacji, muszą one zostać wystawione na precyzyjnie określony w Regulaminie Aukcji okres.

Jeżeli wytwórca spełnił wszelkie wymagania przewidziane w Regulaminie Aukcji, w tym spełnił parametry aukcji, posiada ważne zaświadczenie lub zaakceptowaną deklarację, a zabezpieczenie zostało pozytywnie zweryfikowane, można przystąpić do aukcji.

Przebieg aukcji

Zgodnie z Regulaminem Aukcji, sesja aukcji trwa minimum osiem godzin, a godzina rozpoczęcia i zamknięcia sesji aukcji nie może przypadać na dzień ustawowo wolny od pracy w myśl ustawy o dniach wolnych od pracy. Z tego względu możliwe jest jej zakończenie w sobotę (jako że nie jest to dzień ustawowo wolny od pracy zgodnie z ustawą). Oferty wytwórców są wysyłane tylko poprzez IPA. Jak wynika z § 12 ust. 7 Regulaminu Aukcji, wytwórca w aukcji może złożyć tylko jedną ofertę dla danej instalacji OZE. W trakcie trwania sesji, wytwórca ma jeszcze możliwość jej modyfikacji oraz wycofania, ale najpóźniej do godziny przed zamknięciem sesji aukcji. Jeżeli wytwórca zdąży w dopuszczalnym czasie podczas sesji wycofać ofertę dla danej instalacji OZE, będzie mógł wysłać nową ofertę dla tej samej instalacji.

Zakończenie i weryfikacja aukcji

Po zakończonej aukcji oferty nie podlegają uzupełnieniu lub doprecyzowaniu. Ofertę uważa się za złożoną, jeśli spełnia warunki przewidziane w Regulaminie Aukcji w § 12 ust. 8-9 (wymagane elementy oferty oraz stosowne oświadczenie) i w § 5 ust. 1-2 (prawidłowo złożone podpisy). W przypadku wycofania oferty oraz jej ponownego złożenia lub zmodyfikowania, weryfikacji podlega tylko ostatnia złożona oferta. Warunkiem rozstrzygnięcia aukcji i wyboru oferty jest złożenie przez wytwórców minimum trzech nieodrzuconych ofert. Jeżeli ofert jest mniej, aukcja pozostaje nierozstrzygnięta. Jeżeli złożone oferty których cena powiększona o jednostkową pomoc publiczną przekraczają cenę referencyjną (w odniesieniu do aukcji zwykłej) lub cenę maksymalną (w odniesieniu do aukcji interwencyjnej), zostają one odrzucone. Po zamknięciu sesji Prezes URE niezwłocznie podaje do publicznej wiadomości na swojej stronie internetowej informację o:

• wynikach aukcji, jeżeli aukcja nie została unieważniona lub nie została pozostawiona bez rozstrzygnięcia,
• unieważnieniu aukcji,
• pozostawieniu aukcji bez rozstrzygnięcia.

Jeżeli aukcja przebiegła pomyślnie (nie pozostała unieważniona lub pozostawiona bez rozstrzygnięcia), Prezes URE dodatkowo informuje o:

• wytwórcach, których oferty wygrały aukcję,
• minimalnej i maksymalnej cenie w złotych, z dokładnością do jednego grosza za 1 MWh, po jakiej energia elektryczna wytworzona z odnawialnych źródeł energii została sprzedana w drodze aukcji,
• łącznej ilości w MWh i wartości w złotych, z dokładnością do jednego grosza, sprzedanej w drodze aukcji energii elektrycznej wytworzonej z odnawialnych źródeł energii, z uwzględnieniem podziału na kolejne następujące po sobie lata kalendarzowe.

Jeżeli wytwórca złożył zwycięską ofertę, powinien pamiętać o dalszych krokach. Zgodnie z art. 72 ustawy o odnawialnych źródłach energii, wytwórca musi spełnić poaukcyjne obowiązki. W odniesieniu do aukcji z 30 grudnia 2016 roku, ich szczegółowy zakres został opublikowany w Informacji Prezesa URE nr 8/2017 z dnia 16 stycznia 2017 roku dotyczącej obowiązków wytwórców energii elektrycznej wytworzonej z odnawialnych źródeł energii w instalacji odnawialnego źródła energii, których oferty wygrały aukcję w 2016 r.

Jeśli są Państwo zainteresowani szczegółowym omówieniem zagadnienia lub doradztwem prawnym, eksperci Rödl & Partner pozostają do dyspozycji w biurach w Gdańsku, Gliwicach, Krakowie, Poznaniu, Warszawie i Wrocławiu.