Transakcja M&A a kontrola koncentracji przed Prezesem UOKiK

Każda transakcja M&A powinna być poprzedzona wykonaniem badania Antitrust Due Diligence. Pozwala ono zweryfikować, czy przykładowo nabycie udziałów w sp. z o.o. nie wymaga zgłoszenia zamiaru koncentracji do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK). 

Problematykę zgłaszania koncentracji w Polsce reguluje ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów. 

Ustawa przewiduje, że zamiar koncentracji trzeba zgłosić Prezesowi UOKiK, jeżeli ma miejsce jedna z poniższych sytuacji:

Obowiązek zgłoszenia zamiaru koncentracji obejmuje m.in.

Ustawa przewiduje pewne wyjątki od obowiązku zgłoszenia koncentracji. Jeżeli np. obrót targetu nie przekroczył równowartości 10 mln euro na terytorium Polski w żadnym z dwóch lat poprzedzających zgłoszenie, to zgłoszenie zamiaru koncentracji nie jest niezbędne. Ustawa dokładnie określa sposób liczenia obrotu przedsiębiorców uczestniczących w koncentracji. 

Przygotowanie zgłoszenia zamiaru koncentracji to skomplikowany proces wymagający opieki wyspecjalizowanego zespołu prawników często przy wsparciu analityków rynku.

Szczegóły, jak sporządzić zgłoszenie zamiaru koncentracji, znajdują się w ustawie o ochronie konkurencji i konsumentów oraz rozporządzeniu Rady Ministrów w sprawie zgłoszenia zamiaru koncentracji przedsiębiorców.

Najważniejszą częścią całego procesu jest prawidłowe określenie skali transakcji oraz wyznaczenie rynków właściwych, na które będzie ona oddziaływać. Pozwoli to na uzupełnienie tzw. formularza WID.

Prezes UOKiK będzie wymagał m.in.:

Najtrudniejsze jest prawidłowe określenie rynków produktowych oraz rynków geograficznych, na których działają przedsiębiorcy zaangażowani w koncentrację. Następnie – wskazanie rynków wspólnych lub uzasadnienie, że pomiędzy przedsiębiorcami nie występują rynki wspólne. Zależnie od poczynionych ustaleń niezbędne może się okazać uzupełnienie zgłoszenia zamiaru koncentracji o: listę konkurentów przedsiębiorców uczestniczących w koncentracji, identyfikację rynków, na których występują powiązania wertykalne, i przedstawienie szacunkowego udziału w rynku. Zgłoszenie koncentracji może być jeszcze bardziej skomplikowane, jeżeli okaże się, że koncentracja wywiera wpływ w układzie horyzontalnym lub wertykalnym.

Opłata od zgłoszenia zamiaru koncentracji wynosi obecnie 15 tys. zł.

Zgłoszenie zamiaru koncentracji może być naprawdę skomplikowanym procesem. Skompletowana dokumentacja nierzadko liczy tysiące stron, które należy przedłożyć Prezesowi UOKiK. Sama procedura sporządzenia zgłoszenia wymaga bliskiej współpracy między przedsiębiorcami biorącymi udział w koncentracji, ich zespołami prawnymi oraz nierzadko także analitykami rynku. 

Prezes UOKiK wydaje zgodę na dokonanie koncentracji, jeżeli konkurencja nie zostanie istotnie ograniczona. W wyniku postępowania antymonopolowego może także nałożyć dodatkowe obowiązki na przedsiębiorców zamierzających dokonać koncentracji (np. wyzbycie się kontroli nad określonym pakietem udziałów). Postępowanie antymonopolowe w sprawach koncentracji powinno być zakończone w ciągu miesiąca od dnia jego wszczęcia (z możliwością wydłużenia o 4 miesiące). Nad całym postępowaniem antymonopolowym powinien czuwać sprawdzony zespół prawników, który na bieżąco będzie w kontakcie z Prezesem UOKiK i będzie udzielał ewentualnych dodatkowych wyjaśnień niezbędnych do wydania decyzji. 

Niezgłoszenie koncentracji może oznaczać dla przedsiębiorcy karę pieniężną w wysokości nie większej niż 10% obrotu. Ponadto Prezes UOKiK może nałożyć na osobę zarządzającą przedsiębiorcą karę w wysokości do 50-krotności przeciętnego wynagrodzenia (ok. 300 tys. zł).

Co więcej, niezgłoszenie koncentracji może skutkować wydaniem decyzji nakazującej:

Podstawą jest wybór sprawdzonego zespołu profesjonalistów, którzy wesprą przedsiębiorcę na każdym etapie w weryfikacji konieczności zgłoszenia koncentracji i przygotowaniu zgłoszenia koncentracji. 

Czynności, które powinny zostać wykonane przed M&A, to przede wszystkim:

W przypadku pytań dotyczących zgłoszenia zamiaru koncentracji zapraszamy do kontaktu z ekspertami Rödl & Partner.